* dokąd prowadzi pamięć *

"Porywająca, niepokojąca relacja. Wielki historyk Szoah opowiada o swoim życiu, o badaniach i polityce, o miejscach, o ludziach. Z każdą stronicą poznajemy go bliżej. Po czym nagle uświadamiamy sobie, jak życie jednostki jest nieprzeniknione - dla nas, dla samego narratora." 

"Dokąd prowadzi pamięć" to filozoficzne, refleksyjne, interesujące i niepokojące spojrzenie w przeszłość Saula Friedländera. Ten znany pisarz, eseista i profesor historii pochyla się nad własnym życiem, jednocześnie opisując oraz oceniając najważniejsze wydarzenia minionego wieku. Urodzony w Pradze w rodzinie żydowskiej, która po wybuchu wojny ucieka do Francji. Sam oddany do katolickiej szkoły cudem przetrwa dramatyczny czas II wojny światowej. Jego rodzice, po nieudanej próbie ucieczki do Szwajcarii, zostają wywiezieni do Auschwitz i tam giną. Dorasta we Francji, uczy się w paryskim liceum, skąd ucieka i włącza się do młodzieżowego ruchu syjonistycznego, aby walczyć o wolność Izraela. Tak zaczyna się jego fascynacja historią i polityką. Obywatel całego świata. Cały czas szukający swojego miejsca na ziemi. Zatrzymał się na dłużej w Izraelu, potem we Francji, Szwajcarii i Ameryce. "Jak sam pisze o sobie, jest człowiekiem o wielu domach i językach, który równocześnie wszędzie czuje się żydowskim outsiderem. I to właśnie brak domu stanowi prawdziwy dramat jego życia". Szczery, prawdziwy, odważny i bezkompromisowy we własnych sądach, emocjach i odczuciach. W swojej twórczości i działalności cały czas powraca do Szoah. Bardzo często mówiąc o Zagładzie, przypomina wszystkim jak ważna jest znajomość historii i pamięć o tym, co było. Nie zgadza się, aby świat w sprawie Holocaustu milczał. Ten temat jest w jego życiu obecny cały czas. W swojej najnowszej książce do czasów dzieciństwa powraca jednak tylko na moment, chcąc zaznaczyć jak ogromny wpływ miało ono na całe jego późniejsze życie. Z jakimi emocjami się zmagał oraz z jakim lękiem wchodził w dorosły świat. Z każdą stroną tej książki dowiadujemy się o nim coraz więcej, poznajemy bliżej i łatwiej jest nam zrozumieć jego poglądy. Jednak nie opisuje w niej tylko i wyłącznie siebie, opowiada także o miejscach, o ludziach, o historii i polityce. Jego samokrytycyzm i odwaga w formułowaniu sądów zadziwiają i fascynują. "Dokąd prowadzi pamięć" to książka, na którą warto zwrócić uwagę. Napisana ciekawym stylem, pełna rodzinnych anegdot, spostrzeżeń na temat przeczytanych tekstów oraz społecznych refleksji staje się jedną z lepiej napisanych autobiografii. Polecam!

moja ocena książki 4/5

moja ocena okładki 3/5

autor: Saul Friedländer

tytuł: "Dokąd prowadzi pamięć. Moje życie"

tytuł oryginału: "Where Memory Leads. My Life"

tłumaczenie: Michał Romanek 

Wydawnictwo Literackie

2017

Wydanie pierwsze

ISBN 978-83-08-06400-9

Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Literackiemu :-)